Nyheter
KANUTTA PYLSA…….STARTEN PÅ DEN VERDENS KJENTE PYLSÅ I FRÅ ÅKRA……..
Publisert
Han gamle Vassvåg som va utdanna pylsemakar og slaktar og kom i frå Stavanger va ein gilde og koselige mann. Tidelig på 50 talet så etablerte han seg i bygde vår. Han hadde kjøt og pylse utsalg i noreenden i sjå na Henny te Stavan , mor te na Olaug som me og kalte Dollis då med jekk på Ungdomskuel. Denne kjempekaren Vasvåg, etablerte og slakteriet på Tjøsvold brune, ja kall det slakteri, det va ett skur som stod i veien uten varmt vatn og andre ting som dei hadde behov for te slaktingje, men der hadde dei heldigvis kaldt flott ferskvatn som rann unda den litla brune som e grensa i mjydlå Åkra og Sevland. Der slakta dei kyr, sauer og hannkjyr som de kadla på fagspråkjet , oksar og stutar. Så blei alt slaktet kjørt i frå Tjøsvådel te na Henny i Krossen der Vasvåg hadde utsalgjet av kjøt og pylser som dei lagde der. Adle innvollar på dyrene som ikkje va brukande for denne fagmann Vassvåg som me idag kadla så fint restavfall gjekk rett ned i ei lita luka unda golvet og så rett ut i havet på Tjøsvold sjøen. Desse flotte invollane te dei slakta dyrene va et eldorado for rottene unda Tjøsvoldbrune. Fett og og slintrer var enerskirikt for desse kloakkrottene og det såg adle folk klart som passerte Tjøsvold brune at rottene der var lika store som kattane før de skifta pels. Rotter i frå Sevland og Åkra samla seg på grenså i mjydlå desse to bygdene då dei sko ha seg et festmoltid og dei blei som oftast varande der med både heila kullet sitt og adle ittekommerarne i rottegenerasjonar. Kjøtet som sko hengjast opp i utsalgjet i Krossen blei hengt opp i store krokar så at desse kjemperottene ikkje fekk tak i verken indrefileen elle tibon stekje. I sjå Vassvåg va han Karl Johan Hansen og broren an Sverre Hansen, far te den verdenskjente Alaska fiskaren, Sig. Hansen. Beggje desse to brødrene havna i Amerika seinare og gjorde det knallgodt ovverder. Med god opplæring av gamle Vassvåg fekk dei karane god innsikt kossen ei skikkelige pylsa sko lagas. Han Karl Johan va og sjåfør på trihjulmotorsykkel te Vassvåg og kjørte rundt med hakkakjøt og pylser te forretningane både på Ådland te han Tomas Fagerland og te gamle Johannesen på Sevland. Ein gong tok motorsykkel heilt av for han Karl Johan , itte at sjåføren hadde gitt bonn gass. Han va dravlasta med pylser på lasteplanen på dette muskedunderet og sko te Farland med Vassvåg produktene. Med fudle gass ut i frå na Henny ronda han svingjen sørøve og rett inn i ein lastebil som kom i frå nord. An Karl Johan fauk av motorsykkel og blei liggjande på veien, mens trijulingjen fortsette på sør uten sjåfør og med pylsene i lausa lofte heit te den låg velta opp i ein grushaug der Smitten selde radioar og seinare fjernsyn. An Karl Johan blei tatt hånd om av av folk som kom te mens Vassvåg sjøl samla opp det mesta av pylsene som låg strødde i frå Ringdal te filial. Me må pittla opp pylsene og dei e lika god forde om dei har hatt seg ein luftetur sa han Vassvåg der pylsene blei skoffla opp i tilhengaren på trøsykkel ans Torleif itte ein korte liten vask unda kaldt vatn og fått det mesta av grusen av seg. På to jul og tilhengaren og pylsene på slep for an Ritland i ein fei med kurs mot sør i ein lynande fart te an Tomas Farland og leverte Vasvåg produktene akkurat som ingjen ting hadde skjedd. Slaktaren sjøl hadde laga oppskrifte på desse fantastiske pylsene og den va strengt hemmelig og kunn an Karl Johan, Sverre og Torleif og Vassvåg sjøl visste oppskrifte. Seinare kom an Leif Thomsassen far te han Klodrikk te, og han videreførte pylseproduksjon itte denne flotta oppskrifte. An Torleif Ritland begynte i sjå Vassvåg då han va tolv år gammadle. Hans jobb va å sykla te Tjøsvådel å henta kjøt og blod på trøsykkel te Vassvåg med ei lita kjerra på slep. Mongje gongjer konne folk sjå blostripe itte an Torleif som trydde på pedalene på sykkel det han konne for 24 kroner måen når det skuppla øve i blodspannet i den hompete grusveien. Ein gong fekk an Torleif beskjed at han måtte sykla te slakteriet på Tjøsvold brune å henta ein kjøtskrott og nogen oksatarmar som dei sko bruka i pylse produksjon om kveel. Mørkt som i grave var det då han åpna dører te dette skuret og sko finna det han hadde fått beskjed om å henta. Mitt inne i slakteriet akkurat då han sko ta ned kjøtskrotten kom øve hundre rotter med små lyse rauge auger freseande i mot denne stakkars guten. Forgjeves prøvde an Torleif å jaga dei vekk, men dei kom barre nærmare og nærmare heilt te han fekk komma seg ut livredde å smedla døre igjen. Det viste seg i ittekant at dei som hadde slakta denne dagjen hadde glømt å lukka lukå te avfallet så desse store beistene hadde komme seg inn i sjølva slakteriet. Pylsene blei laga på baksidå av utsalgjet i Krossen og der va dei nøye med reinslighet og orden. Hu Kanutta jobba i sjå Vassvåg på utsalgjet og hu Kanutta va i familie med han Leif. Seinare bygde han Vassvåg ei pitte litå pylse bu lika med det gamla kommunehuset og drosjehyttå mitt i Krossen der Centrum Varehus e i dag. Der hadde pinsen friluftsmøter og Vasvåg pylseutsalg, mens drosjane te han Fjell, Ola Bil, trensen, an Bjarne Grindhaug og Kristen Mikkelsen sto radde å venta på tur..... På sytne mai va det travelt i den gamla pylsebuå, spesielt litt seinare på nasjonaldajen. Derfor va det to stykker som då som måtte selgja pylser. . Vassvåg hadde fått tak i to eldre åkrabuar ein 17. Mai. Store å tjukke var beggje desse to pylseseljarane, og i hyttå va det kun plass te ei steikepanne, pylsene, komfyren og desse to karane. Unda hydlå der dei ustekte pylsene låg hadde dei gjømt ei flaska og to med sottlevatn som dei smatta på når det ikkje var folk i lukå. Ut på kveel så gjekk både ketjupp og sennep longt utforbi måle som va brødet og pylså. Golvet i den littla hytta blei som ein skeisebane og det var som å sjå Hjalles i indre sving imot oppløpsiå på Bislett då den eine pylservitøren skeiste i frå steikjepannå te salgslukå med ei pylsa i den eina hånde og ei store ketjupflaska bak på ryggjen. Te slutt sovna beggje to, ein utforbi pylsebue og den andre rett ned forbi steikjekonfyren. Den 17 mai blei det sjølbetjening i pylsehyttå på Åkra og det e vel fyste og siste gong ei pylsehytta har vore sjølbetjent i Norge på nasjonaldajen. Hu Kanutta øvetok pølsebue og pylsene i frå Vassvåg sinn pylsproduksjon og fortsette i utsalgjet av pylser denne litla hytta heilt te u Kanutta øvetok salgjet av pylser og bygde nye pylsehytta i rådhus gatå då Bergen Bank sko byggja nytt bankbygg. Men hemmeligheten te oppskrifte av dei fantastiske Vasvåg pylsene blei bevart i sjå han Leif Thommasen som fortsatte pylse produksjon i mongje år og leverte pylser i tonna vis te na Kanutta heilt te produksjon og utsalg blei lagt ned og an Per Bjelland i frå Vea øvetok. Seinare igjen øvetok Snørteland i Skudnes pylseleveransane te denne kjente pylsehyttå på Åkra. Då hu Kanutta dø så øvetok Snørteland også pylsesalgjet i Rådhusgata. Om Snørteland forsatt bruka denne oppskrifte ska vara usagt for det vett eg ikkje. Pylså e i allfall knallgod og e i dag og verdenskjente i Oslo, ja heilt te Australia og Amerika og mongje andre plasser.
